غذای کودک یکی دیگر از دغدغه های مادر است. همیشه مادران از خود می پرسند که غذای کمکی را از چه سنی شروع کنم؟ چه غذایی به کودک بدهم بهتر است؟ چه غذایی را باید برای کودک حذف کنم؟ بهترین غذا برای کودک 6 ماهه چیست؟ لیست برنامه غذایی روزانه کودک تا یکسالگی چگونه باید یاشد؟ در این مقاله مروری جامع داریم بر شروع غذای کمکی کودک و نکات مورد نیاز و قابل استفاده و عملی که در اختیار مادر قرار می گیرد:
در این مقاله می خوانیم:
شروع غذای کودک چه زمانی است؟
آنچه مادران باید درباره غذای کودک بدانند؟
راهنمای غذای کودک از تولد تا 4 ماهگی
راهنمای غذای کودک از سن 4 تا 6 ماهگی
راهنمای غذای کودک از سن 6 تا 8 ماهگی
راهنمای غذای کودک از سن 8 تا 10 ماهگی
راهنمای غذای کودک از سن 10 تا 12 ماهگی
لیست غذاهای کودک تا یکسالگی
شروع غذای کودک چه زمانی است؟
WHO توصیه می کند کودک موادغذایی مکمل را در 6 ماهگی همراه با شیر مادر شروع کند و در 6 تا 8 ماهگی دو تا سه بار در روز، در 9 تا 11 ماهگی و 12 تا 24 ماهگی سه تا چهار بار در روز مکمل غذایی مصرف کند. شیوه های تغذیه نامناسب اغلب به ناکافی بودن موادغذایی بر می گردد. هنگامی که شیر مادر دیگر پاسخگوی نیازهای تغذیه نوزاد نباشد، غذاهای مکمل باید به رژیم غذایی کودک اضافه شود. انتقال از تغذیه انحصاری شیردهی به غذاهای خانواده که به عنوان مکمل شناخته می شود، معمولا دوره ای از 6 تا 18-24 ماهگی را پوشش می دهد و دوره ای بسیار آسیب پذیر است. این زمانی است که سوء تغذیه در بسیاری از نوزادان شروع می شود. شیوع سوء تغذیه در کودکان زیر پنج سال در سراسر جهان دیده می شود. WHO برآورد می کند که 2 نفر از 5 کودک در کشورهای کم درآمد سوء تغذیه دارند.
WHO یک پروتکل برای تطبیق توصیه های تغذیه ای برای شیوه های تغذیه محلی، مشکلات شایع مرتبط با تغذیه و غذاهای مکمل کافی ارائه کرده است. پروتکل بر اساس اطلاعات موجود تهیه شده و آزمایشهای خانوار را برای تست توصیه های تغذیه بهتر پیشنهاد می دهد. سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که پروتکل برای طراحی مداخلات برای بهبود تغذیه مکمل مورد استفاده قرار گیرد و به عنوان بخشی از فرایند انطباق مدیریت استراتژی یکپارچه مدیریت بیماری کودکان طراحی شده است.
آنچه مادران باید درباره شروع غذای کودک6 ماهه بدانند؟
- تغذیه تکمیلی باید به موقع باشد، به این معنی که همه نوزادان باید علاوه بر شیر مادر از 6 ماهگی به بعد غذاهای بیشتری مصرف کنند.
- غذاهای مکمل باید در مقادیر، فرکانس، انسجام و استفاده از انواع غذاها برای پوشش نیازهای تغذیه ای کودک استفاده شود.
- مواد غذایی باید به صورت ایمن تهیه شوند. به این معنی که اقدامات لازم برای به حداقل رساندن خطر آلودگی با بیماری ها انجام شود.
- غذاها باید به نحوی تهیه شوند که از نظر بافت برای سن فرزند و تغذیه مناسب باشد.
- مناسب بودن ماده غذایی مکمل نه تنها به در دسترس بودن انواع غذاها بستگی دارد بلکه بر شیوه تغذیه مادر نیز بستگی دارد.
- تغذیه نوزادان نیاز به مراقبت دارد و مادر مسئول نیازهای گرسنگی کودک است.
- لازم نیست غذاها را به ترتیب خاصی به فرزند خود معرفی کنید.
- اگر می خواهید کودک طعم توفو را در سن 6 ماهگی تجربه کند و در جدول آن را تا 8 ماهگی مجاز ندانسته است مهم نیست کمی توفو به او بدهید.
- می توانید غلات را نیز همراه با میوه ها یا سبزی های خرد شده به کودک بدهید.
- در اغلب موارد، مجبور نیستید صبر کنید تا غذاهای بسیار آلرژیک مانند تخم مرغ، ماهی و بادام زمینی را معرفی کنید. (درباره حساسیت های غذایی شیرخواران بیشتر بخوانید و از دکتر بپرسید تا مطمئن شوید.)
WHO دستورالعمل "تغذیه تکمیلی: غذای خانواده برای کودکان تغذیه شده با شیر مادر" را تهیه کرده است که راهنمایی بیشتری برای کارکنان بهداشتی در مورد نحوه حمایت از تغذیه تکمیلی ارائه می دهد.از این راهنما استفاده کنید تا متوجه شوید در سال اول چه مقدار و چه غذایی باید به کودک بدهید. این مقادیر کلی هستند، بنابراین اگر کودک شما کمی بیشتر یا کمتر می خورد نگران نشوید. بهتر است پیش از شروع غذاهای جامد، با پزشک کودک صحبت کنید.
راهنمای غذای کودک از تولد تا 4 ماهگی
رفتار تغذیه ای کودک:
- واکنش های ذاتی باعث می شود کودک در هنگام گرسنگی به سمت نوک پستان برود تا غذا پیدا کند.
- چه چیزی می تواند بخورد
- فقط شیر مادر یا شیر خشک
- چه مقدار در روز
- چگونه می توان گفت نوزاد شیر کافی دریافت می کند
- چگونگی تعیین مقدار شیر خشک مورد نیاز کودک
نکات تغذیه ای در این سن
دستگاه گوارش کودک شما هنوز در حال رشد است، بنابراین غذای جامد در حال حاضر مجاز نیست.
راهنمای غذای کودک از سن 4 تا 6 ماهگی
نشانه های آمادگی برای مواد غذایی جامد
- در زیر برخی از دستورالعمل های آکادمی کودکان ارائه شده است. فرزند شما زمانی آماده است که:
- می تواند سرش را بالا نگه دارد و روی صندلی صاف بنشیند
- افزایش وزن قابل توجهی دیده شود (دو برابر وزن تولد) و حداقل 13 پوند وزن داشته باشد
- می تواند دهان را در اطراف قاشق کوچک ببندد
- می تواند مواد غذایی را از جلو به عقب دهان منتقل کند
غذای کودک در این سن چیست؟
- شیر مادر یا شیر خشک، بعلاوه
- سبزیجات خرد شده (سیب زمینی شیرین، اسکواش)
- میوه خرد شده (سیب، موز، هلو)
- گوشت خالص (مرغ، گوشت خوک، گوشت گاو)
- غلات غنی شده با آهن و نیمه مایع
- مقدار کمی ماست غیر شیرین (شیر گاو تا سن 1 سالگی داده نشود)
غذای کودک 4 تا 6 ماهه چه مقدار در روز است؟
- با 1 قاشق چایخوری غذاهای خالص یا غلات شروع کنید.
- غلات را با 4 تا 5 قاشق چای خوری شیر مادر یا شیر خشک مخلوط کنید. (باید خیلی رقیق باشد)
- غذا را به 1 قاشق غذا خوری یا 1 قاشق غذاخوری غلات مخلوط با شیر مادر یا شیر خشک افزایش دهید و دو بار در روز به کودک بدهید.
- اگر به کودک غلات می دهید، کم کم غلظت آن را افزایش دهید.
نکات تغذیه ای در این سن
- اگر کودک چیزی را که تهیه کرده اید نمی خورد، دوباره چند روز دیگر آن را امتحان کنید.
- غذاهای جدید را کم کم به کودک معرفی کنید. دو یا سه روز منتظر بمانید سپس غذای جدید دیگر را معرفی کنید. (اگر کودک یا خانواده شما سابقه آلرژی دارند، سه روز منتظر بمانید).
- همچنین خوب است غذاهای نمونه را بنویسید.
- اگر کودک واکنش نامطلوب نشان بدهد راحت تر می توانید متوجه بشوید مربوط به کدام غذا است.
- ترتیب غذاهای جدید معمولا مهم نیست.
- پزشک فرزند شما می تواند به شما لیست غذاها را پیشنهاد بدهد.
راهنمای غذای کودک از سن 6 تا 8 ماهگی
نشانه های آمادگی کودک برای مواد غذایی جامد
- مشابه 4 تا 6 ماه است. قسمت بالا را مطالعه کنید.
کودکم چه غذایی را می تواند بخورد؟
- شیر مادر یا شیر خشک، بعلاوه
- میوه ها (موز، گلابی، سیب زمینی، هلو، آووکادو)
- سبزیجات خرد شده (هویج به خوبی پخته شده، اسکواش، سیب زمینی شیرین)
- گوشت خالص (مرغ، گوشت خوک، گوشت گاو)
- توفو خالص
- مقدار کمی ماست غیر شیرین (شیر گاو تا سن 1 سالگی مجاز نیست)
- حبوبات خرد شده (لوبیا، نخود، عدس)
- غلات غنی شده با آهن (جو، بلغور)
غذای کودک 6 تا 8 ماهه چه مقدار در روز است؟
- 1 قاشق چای خوری میوه، به تدریج به 2 یا 3 قاشق غذاخوری در چهار وعده افزایش یابد
- 1 قاشق چای خوری سبزیجات، به تدریج به 2 یا 3 قاشق غذاخوری در چهار وعده افزایش یابد
- 3 تا 9 قاشق غذاخوری غلات در 2 یا 3 وعده
نکات تغذیه ای در این سن
- غذاهای جدید را کم کم به کودک معرفی کنید. دو یا سه روز منتظر بمانید سپس غذای جدید دیگر را معرفی کنید. (اگر کودک یا خانواده شما سابقه آلرژی دارند، سه روز منتظر بمانید). همچنین خوب است غذاهای نمونه را بنویسید.
- اگر کودک واکنش نامطلوب نشان بدهد راحت تر می توانید متوجه بشوید مربوط به کدام غذا است.
- ترتیب غذاهای جدید معمولا مهم نیست. پزشک فرزند شما می تواند به شما لیست غذاها را پیشنهاد بدهد.
راهنمای غذای کودک از سن 8 تا 10 ماهگی
نشانه های آمادگی برای غذاهای جامد و انگشتی
مشابه 6 تا 8 ماهگی، بعلاوه
- اشیاء را با انگشت شست و انگشت اشاره جمع می کند (درک صحیح)
- می تواند چیزها را از یک دست به دست دیگر انتقال دهد
- هر چیزی را در دهان قرار می دهد
- فک را به حالت جویدن حرکت می دهد
کودک چه غذایی می تواند بخورد؟
کودک چه مقدار غذا در روز بخورد؟
- 1/4 تا 1/3 فنجان لبنیات (یا 1/2 اونس پنیر)
- 1/4 تا 1/2 فنجان غلات غنی شده با آهن
- 3/4 تا 1 فنجان میوه
- 3/4 تا 1 فنجان سبزیجات
- 3 تا 4 قاشق غذاخوری پروتئین
نکات تغذیه ای در این سن
- غذاهای جدید را کم کم به کودک معرفی کنید.
- دو یا سه روز منتظر بمانید سپس غذای جدید دیگر را معرفی کنید. (اگر کودک یا خانواده شما سابقه آلرژی دارند، سه روز منتظر بمانید).
- همچنین خوب است غذاهای نمونه را بنویسید.
- اگر کودک واکنش نامطلوب نشان بدهد راحت تر می توانید متوجه بشوید مربوط به کدام غذا است.
راهنمای غذای کودک از سن 10 تا 12 ماهگی
نشانه های آمادگی برای دیگر غذاهای جامد: مشابه 8 تا 10 ماهگی بعلاوه
- غذا را به راحتی فرو دهد
- دندان های بیشتری دارد
- دیگر غذا را با زبان از دهان خارج نمی کند
- سعی می کند از قاشق استفاده کند
کودک چه غذایی می تواند بخورد؟
- شیر مادر یا شیر خشک بعلاوه
- پنیر پاستوریزه، ماست، پنیر نرم (شیر گاو تا سن 1 سالگی مجاز نیست)
- میوه له شده یا برش خورده
- سبزیجات نرم و پخته شده (نخود، هویج)
- ماکارونی و پنیر، نخود فرنگی
- پروتئین (تکه کوچکی از گوشت، مرغ، ماهی بدون استخوان، توفو و لوبیا به خوبی پخته شده)
- غذاهای انگشتی (غلات او شکل، تکه های کوچک تخم مرغ، قطعات پخته شده سیب زمینی)
- غلات غنی شده با آهن (جو، گندم، بلغور، غلات مخلوط شده)
کودک چه مقدار غذا در روز بخورد؟
- 1/3 لیوان شیر (یا 1/2 اونس پنیر)
- 1/4 تا 1/2 فنجان غلات غنی شده با آهن
- 3/4 تا 1 فنجان میوه
- 3/4 تا 1 فنجان سبزیجات
- 3 تا 4 قاشق غذاخوری پروتئین
نکات تغذیه ای در این سن
- غذاهای جدید را کم کم به کودک معرفی کنید.
- دو یا سه روز منتظر بمانید سپس غذای جدید دیگر را معرفی کنید. (اگر کودک یا خانواده شما سابقه آلرژی دارند، سه روز منتظر بمانید).
- همچنین خوب است غذاهای نمونه را بنویسید.
- اگر کودک واکنش نامطلوب نشان بدهد راحت تر می توانید متوجه بشوید مربوط به کدام غذا است.
لیست غذاهای کودک تا یکسالگی
لیست غذای کودک هفت ماهه:
هفته اول ماه هفتم
فرنی آرد برنج و سپس حریره بادام
در اولین روز از هفته اول ماه هفتم باید از یک تا دو قاشق مربا خوری در یک وعده شروع کنید که ترجیحا این وعده در صبح بعد از شیر خوردن نوزاد باشد. در روز بعد بجای یک وعده، دو وعده به نوزاد بدهید. از روز سوم تا هفتم بتدریج بر تعداد قاشق ها اضافه کنید تا در آخر اولین هفته حدود 10 تا 12 قاسق مرباخوری کودک غذا بخورد.
نکته: در هفته اول ابتدا فرنی آرد برنج و سپس حریره بادام دو غذای کودک خواهد بود. فرنی و حریره بادام را می توانید با شیر گاو تهیه کنید و مشکلی ندارد.
با طرز تهیه " حریره بادام برای نوزادان" آشنا شوید.
مواد لازم برای تهیه فرنی آرد برنج:
- آرد برنج : یک قاشق غذاخوری
- شیر مادر یا شیر گاو: 2 قاشق غذاخوری
- آب: یک فنجان
توجه : نیاز به افزودن شکر نیست.
هفته دوم ماه هفتم
- سوپ را به غذای کودک اضافه کنید.
برنامه قبلی کودک بهمراه سوپ در هفته دوم قرار دارد. سوپ را از روزی 2 قاشق مرباخوری شروع کرده و سپس جایگزین وعده فرنی در ظهر شود و فرنی در وعده صبح مصرف شود، سپس تعداد قاشق را افزایش دهید.
در این مرحله سوپ کودک حاوی: انواع گوشت: گوشت گوسفند، مرغ و یا بوقلمون + هویج ، جعفری، گشنیز و سیب زمینی می باشد.
مواد لازم برای تهیه سوپ:
- گوشت ماهیچه گوسفندی (یک تکه متوسط خورشتی معادل ۳۰ گرم)
- برنج (یک قاشق مرباخوری)
- هویج (یک عدد کوچک)
- سیب زمینی (یک عدد کوچک)
هفته سوم ماه هفتم
در این هفته پوره ها به برنامه غذایی قبلی کودک اضافه میشود. در این مقاله با " انواع پوره ها برای نوزادان" آشنا می شوید. می بایست در این هفته کودک سه وعده غذا بخورد که پوره ها را عصر به کودک بدهید.
هفته چهارم ماه هفتم
سوپ را متنوع تر کنید. می توانید کدو حلوایی و کرفس هم اضافه کنید.
لیست غذای کودک هشت ماهه
هفته اول ماه هشتم:
در این هفته برنامه قبل را ادامه داده در وعده صبحانه تخم مرغ سفت شده و کاملا پخته شده به اندازه یک عدس به کودک بدهید یا در شیر یا آب جوش حل کنید به کودک بدهید. سپس هر روز این مقدار را افزایش دهید تا پایان 10 روز یک زرده کامل را به کودک داده باشید. سپس هر روز یک نصفه زرده و یا یک روز در میان یک زرده کامل به کودک دهید.
هفته دوم ماه هشتم:
در این هفته به سوپ کودک عدس، ماش و لغور جو و .... اضافه کنید. برنامه قبلی + سوپ ادامه دار خواهد بود.
میوه های مصرفی در این ماه: سیب، آب سیب، هلو، موز، گلابی و ....
توجه کنید: آبمیوه زیاد به کودک ندهید تنها مجازید که 6 تا 12 قاشق مرباخوری آبمیوه به کودک بدهید. آبمیوه هم خانگی تهیه شود و از آبمیوه صنعتی استفاده نکنید که باعث اسهال کودک میشه.
هفته سوم و چهارم ماه هشتم
ادامه برنامه قبلی با تنوع بیشتر در سوپ ها و آش ها. استفاده از تکه های نان .
برنامه غذایی کودک نه ماهه و ده ماهه
در این ماه برنامه های غذای کودک در ماه های گذشته ادامه دار می شوید و به برنامه غذایی او بیسکویت، کته و برنج نرم و خرما و سایر حبوبات مانند جوانه گندم اضافه میشود. آب طالبی و گرمک را می توان برای افزایش اشتها به کودک داد و انواع حبوبات را با فاصله 3 زوز یکبار به آش ها و حلیم کودک اضافه کنید. غذاهای انگشتی را به غذای کودک اضافه کنید.
برنامه غذایی کودک یازده ماهه و دوازده ماهه
در این زمان غذای کودک متنوع تر شده و انواع خوراک ها، اسفناج و شلغم و جعفری و انواع کته ها و پلوها و تخم مرغ کامل، ماهی و پنیر و حبوبات و .... به رژیم کودک اضافه میشود. در این سن می توانید برای خوشمزه شدن غذا ی کودک از آب تارنج و آب لیمو استفاده کنید اما هنوز زمان استفاده از نمک و شکر فرا نرسیده است.
تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما
منبع: غذای کودک
:: بازدید از این مطلب : 44
|
امتیاز مطلب : 4
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
